چرا هدیه می دهیم!؟

هديه دادن: رسمي كه نخستين بار از ايران برخاست

«هديه تولد 10سالگي‌ام يك آلبوم عكس بود. آلبوم عكس‌هايي از دوران كودكي‌ام كه هيچ گاه آنها را نديده بودم. مادرم وقتي اين هديه را به من داد تنها يك جمله گفت و حالا پس از سالها هنوز گوشواره گوشم است: «بايد زيباترين لحظه‌هاي زندگي را ثبت كرد.» سالهاست كه عكس‌هاي خانوادگي‌ام را در آلبوم مي‌گذارم و هر هفته كه آن را مرور مي‌كنم بيشتر به اين نتيجه مي‌رسم كه بهترين هديه براي تولد فرزندم چه مي‌تواند باشد.»

سالهاست براي يكديگر هديه مي‌خريم. ما هديه خريدن را از دوران كودكي ياد گرفته‌ايم و آن را به عنوان فرهنگ جامعه‌مان پذيرفته‌ايم. فرهنگي كه ريشه در اصل و بنيان جامعه ما دارد.

فلسفه هديه از ديروز تا امروز
دكتر امان‌الله قرايي مقدم، جامعه‌شناس درباره فلسفه هديه دادن و آثار جامعه شناختي آن مي‌گويد: «هديه دادن رسمي است كه نخستين بار از ايران برخاسته و به ساير نقاط جهان شيوع پيدا كرده است. در واقع رسم هديه دادن، هديه گرفتن و صله رحم رسمي است كاملاً ايراني كه از دوران باستان برخاسته و حدود 7 تا 8 هزار سال قدمت دارد.»

همين كاربرد هديه در ايام قديم است كه باعث حفظ روابط اجتماعي و عاطفي عميق ميان افراد و اقوام ايراني شده و بين آنها پيوستگي و پيوند اجتماعي برقرار كرد و بدين ترتيب هديه دادن به عنوان يك سرمايه اجتماعي شناخته شد. سرمايه‌اي كه افراد آن را در موقعيت‌هاي مختلف به كار مي‌گرفتند. در قديم نه تنها هنگام شادباش و شادي‌ها به يكديگر هديه مي دادند بلكه برطبق يك رسم پسنديده ايرانيان در مراسم ختم و عزاداري تحفه‌هايي دلگرم‌كننده به يكديگر عرضه مي‌كردند. قرايي مقدم دراين باره مي‌گويد: «در ايام قديم و حتي هم‌اكنون در برخي ايلات و عشاير مردم و اقوام بر اين باورند كه نه‌تنها هنگام شادي‌ها بلكه در مراسم خاص عزاداري نيز بايد به فكر يكديگر باشند و آنها هنگام شركت در مراسم ختم و عزاداري به صاحب عزا برنج، روغن و… به نشانه همدردي مي‌بخشند.» البته اين رسم در قديم به شكل حمايت عاطفي بزرگترهاي فاميل ابراز مي‌شد و خويشاوندان در شب سوم مراسم عزاداري به نشانه حمايت از همسر و فرزندان فرد فوت شده برايشان غذا تحفه مي‌بردند. گرچه رسم هديه دادن به عنوان يك اصل و سرمايه اجتماعي كلي در فرهنگ جامعه ما پذيرفته شد و همه اقوام ايراني از آن تبعيت كردند اما اين رسم و شيوه برگزاري آن در هر منطقه براساس باورها و سنت‌هاي اقشار مختلف همواره تفاوت‌هايي داشته است.

قرايي مقدم مي‌گويد: «در ايام قديم هديه‌ها شامل گل، ظروف سفالي و به طور كلي اشيا و وسايل دست‌ساز بودند و افراد براساس موقعيت و ويژگي فردي كه قصد هديه دادن به او را داشتند اشياي متفاوتي را هديه مي‌بردند. اما امروزه هدايا بيشتر رنگ مادي به خود گرفته به طوري كه صرفاً براي فخرفروشي به يكديگر هديه مي‌دهند.»
الهه شفايي، روانشناس و مدرس دانشگاه در اين باره مي‌گويد: «از آنجا كه جامعه ما به سمت مادي‌گرايي پيش مي رود مسلماً ويژگي‌هاي شخصيتي افراد نيز به سمت و سويي حركت مي‌كند كه تمامي پديده‌هاي اطرافش را از دريچه ماديگرايي مي‌بيند و معتقدند هداياي مادي ارزشمندتر و ماندگارتر است.»

از دریچه احساس خود به دیگران نزدیک شوید در کادر از تابلوشعر احساس شما!
0 0 رای ها
امتیازدهی به مقاله
اشتراک در
اطلاع از
guest

0 نظرات
بازخورد (Feedback) های اینلاین
مشاهده همه دیدگاه ها
0
افکار شما را دوست داریم، لطفا نظر دهید.x
error: Alert: Content is protected !!